ارائۀ چارچوب نظری راهبرد فرسایش در سیاست‌گذاری امنیت ملی

author

عباس مصلی نژاد استاد علوم سیاسی دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

Abstract:

شرایط نظام بین‌الملل و ساختار قدرت جهانی، مبین تسری ناامنی و بحران در مقیاس‌های مختلف محلی تا جهانی است. امروزه وقوع بحران‌های پردامنه و فراگیر، سازوکارهای امنیتی نظام بین‌الملل را با چالش مواجه کرده و ضرورت بازآرایی و گذار از ابهامات امنیتی را ایجاب کرده و به اهمیت به‌کارگیری راهبردهای کارامد و به‌روزرسانی ساختار سیاست‌گذاری امنیت ملی کشورها افزوده است. «فرسایش» به‌عنوان یکی از راهبردهای دیرینه و کارامد کشورها در جنگ و کنترل بحران در شرایط تغییر معادلۀ قدرت، قدمتی تاریخی دارد و با سازوکارهای کارامد و مقرون‌به‌صرفه در منازعات مختلف، طرف‌های قوی یا ضعیف به‌عنوان ابتکاری راهبردی از آن استفاده کرده‌اند. با وجود کاربرد گستردۀ این راهبرد در سیاست‌گذاری امنیت ملی، چارچوب نظری مدونی برای شناخت عمیق و کاربرد اثربخش آن در سطوح راهبردی، عملیاتی و تاکتیکی وجود ندارد. ادبیات موجود دربارۀ آن نیز ماهیت تاریخی و توصیفی داشته و روند نظری مدونی ندارد. براین‌اساس، پژوهش حاضر با هدف چارچوب‌بندی نظری راهبرد فرسایش در سیاست‌گذاری امنیت ملی به‌وسیلۀ ادبیات نظری و دانش علمی رشته‌های مدیریت راهبردی و سیاست‌گذاری راهبردی و نیز اطلاعات علمی و تاریخی راهبرد فرسایش سامان یافته است. این پژوهش ماهیت نظری دارد و با رویکرد کیفی و روش تحلیلی توصیفی انجام گرفته است. داده‌ها با روش کتابخانه‌ای گردآوری‌ شده و در تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از تحلیل عمیق و کیفی استفاده شده است. در مباحث علمی سیاست‌گذاری به رهیافت فرایندی و در موضوع شکل‌گیری راهبرد، به مکتب توصیفی اتکا شده است. سرانجام براساس مدل مفهومی طراحی‌شده، اطلاعات علمی و تاریخی راهبرد فرسایش در سه گام «تدوین»، «اجرا» و «ارزیابی» که شامل پنج بخش «کاوش مفهومی»، «کاوش محیطی»، «تصمیم‌گیری»، «پیاده‌سازی» و «کنترل و بازخورد» است، متناظر با مراحل فرایندی سیاست‌گذاری امنیت ملی چارچوب‌بندی نظری شده است.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

نسبت عدالت اجتماعی و امنیت ملی: چارچوب نظری

مفهوم عدالت عمدتاً در نسبت با برابری و آزادی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. این مقاله در پی آن است تا نشان دهد عدالت تا چه میزان در تناظر با امنیت قرار دارد و سپس به فواید عدالت در کاهش اختلاف، استقرار نظم و ایجاد قانون در جامعه می‏پردازد. بر این اساس، پرسش اصلی مقاله این است که چه نسبتی بین عدالت اجتماعی و امنیت ملی وجود دارد؟ منظور از نسبت‏گذاری ارتباط مفهومی بین این دو این است که نقاط اشترا...

full text

نسبت عدالت اجتماعی و امنیت ملی: چارچوب نظری

full text

چارچوب نظری توزیع هدفهای ملی در سطح مناطق

full text

تأملی نظری در نسبت حکم‌رانی خوب و امنیت ملی

مفهوم حکم‌رانی خوب با شاخص‌ها، دلالت‌ها و پیامدهای زیاد در دو دهه پایانی قرن بیستم وارد قاموس علوم اجتماعی گردید و با پذیرش گسترده مواجه شد. با این حال ارتباط آن با امنیت ملی چندان مورد مداقه قرار نگرفت. این مقاله با روش تحلیلی- توصیفی و مقایسه سه مسأله زمینه‌های تکوین و اشاعه، ویژگی‌ها و عناصر و پیامدهای اعمال حکم‌رانی خوب از بین موضوعات مختلف، رابطه نظری این ایده را با مفهوم امنیت ملی واکاوی ...

full text

چارچوب نظری خط مشی ورزش ملی، با رویکرد ورزش آموزشی

در این مطالعه سعی شده تا با بررسی زمینه ای موضوع، خط مشی ورزش ملی تبیین گردد. با توجه به اهمیت آموزش در مسیر توسعه، رویکرد اصلی این پژوهش ورزش آموزشی است. به دلیل مبهم و وابسته بودن عوامل مرتبط با زمینه، در این پژوهش از روش استقرایی به جمع آوری داده ها اقدام شد. از اینرو این پژوهش با رویکرد کیفی و با شیوه نظریه داده بنیاد انجام گرفت. به منظور جمع‌آوری اطلاعات از مصاحبه‌های عمیق و نیمه ساختار یا...

full text

منابع بین‫المللی راهبرد امنیت ملی 2020 فدراسیون روسیه

عناصر و مولفه‌های متعددی در سطوح فردی، ملی و بین‌المللی بر جهت‌گیری‌ها و اهداف فدراسیون روسیه در طراحی و تدوین سند راهبرد امنیت ملی 2020 تاثیر‌گذار بوده‌اند. از این‌رو، یکی از عناصر مهم و تاثیر‌گذار در این باره، فشارها و اقتضائات ناشی از منابع بین‌المللی بوده که عوامل و متغیرهای بیرونی و فراسرزمینی را شامل می‌شود. به‌گونه‌ای که شناخت و تامل در این منابع بین‌المللی می‌تواند درک بهتری از اهدا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

سیاست

volume 50 issue 3

pages 967- 989

publication date 2020-09-22

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

چارچوب نظری راهبرد فرسایش سیاستگذاری امنیت ملی سیاستگذاری راهبردی کنترل موازنه و فرسایش

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com